Sunum
Suna Kıraç’ın kaleme aldığı “Ömrümden Uzun Hayallerim Var” kitabı ALS hastalığının doğru anlaşılması konusunda çok değerli bilgiler sunmaktadır. Kaynaklar: • • • • [duzenpoliklinigi.com]
Ancak ALS hastalarının %20’sinde frontotemporal demans denilen; kişilik, davranış, bellek ve dil kullanım bozukluklarıyla seyreden ek bir nörolojik durum daha gelişebilir. [duzen.com.tr]
Genetik nedenler; Ailesel olguların % 20’sinde, sporadik olguların ise % 1-5’inde 21. kromozom üzerindeki Bakır- Çinko, Superoksid Dismutaz (SOD1) enziminin kodlandığı gen üzerinde mutasyon bulunmaktadır. [slideplayer.biz.tr]
Hicks, S. L., et al. An eye-tracking version of the trail-making test. PLoS One. 8, (12), 84061 (2013). Keller, J., et al. [jove.com]
ALS HASTASI OLAN ÜNLÜLER Futbolcu Sedat Balkanlı, İsmail Gökçek, Türk futbolunun efsane isimlerinden İlyas Tüfekçi, Suna Kıraç, tiyatrocu Sevinç Aktansel... [e-psikiyatri.com]
Tüm Vücut Sistemi
-
Ağrı
Özellikle 40-60 yaş arasında kuvvetsizlik eşliğinde ağrı yoksa ayırıcı tanıda ALS mutlaka akla gelmelidir. Bel ve boyun fıtıklarında, kuvvetsizlik ile beraber ağrı vardır, oysa ALS’de kuvvetsizliğe ağrı eşlik etmez. [duzenpoliklinigi.com]
Uygun şekilde yapılan germe egzersizleri ağrıyı azaltacak ve kaslarınızın en verimli şekilde çalışmasını sağlayacaktır. Uyum tedavisi. [drerhanozel.com]
TERAPİ Fizik tedavi ALS’li kişilerin ağrıyı yönetmelerine ve mobilite sorunlarını çözmelerine yardımcı olabilir. [bilimgunlugu.com]
Ayrıca ağrı ve kramplar bu belirtilere eşlik edebilir. • Bazı hastalarda ise hastalık, konuşma veya yutma güçlüğü şeklinde kendisini gösterir. Hastada peltek ya da genizden konuşma gözlemlenir. • Kontrol edilemeyen ağlama ve gülmeler olabilir. [antakyagazetesi.com]
-
Zayıflama
Çiğneme güçlükleri ve çiğneme yeteneğindeki zayıflama sonucu hastaların normal yemek yiyememesi yemek sırasında hastanı boğulma riskini artırır. Sonucunda da kilo problemleri ortaya çıkar. [tr.wikipedia-on-ipfs.org]
-
Zafiyet
Kas zafiyeti önce bir kas grubundan başlar, yavaş yavaş diğer kas gruplarına yayılır. Kaslardaki iş görememenin derecesi ve hastalığın ilerleyişi hastadan hastaya değişir. [haber7.com]
-
Bitkinlik
Doktorunuz ayrıca aşağıdaki bulgu ve belirtileri azaltmaya yarayacak başka ilaçlarda reçete edebilirler Kas kasılmaları ve kramplar Spastisite (Sert felç) Kabızlık Bitkinlik Yoğun tükrük üretimi Yoğun balgam üretimi Ağrı Depresyon Uyku problemleri Kontrol [drerhanozel.com]
Çene ve Dişler
-
Salya Artışı
• Kas ağrısı, kramp ve Kas Sertliği (spastisite) için ilaç tedavileri • Duygusal durum değişikliği için hasta ve yakınlarına psikiyatrik yaklaşım ile tedavi • Konuşma problemlerinin konuşma terapisti ile birlikte tedavisi • Salya artışı ve yutma problemi [hisarhospital.com]
Gastrointestinal
-
Boğulma
Hastalar boğulmayı engelle adına, fazla tükürüğü atma amacı ile bazı emme cihazları kullanmaya başlayabilir. [tr.wikipedia.org]
Çiğneme güçlükleri hastaların normal yemek yiyememesi yemek sırasında hastanın boğulma riskini artırır. [slideplayer.biz.tr]
Çiğneme güçlükleri ve çiğneme yeteneğindeki zayıflama sonucu hastaların normal yemek yiyememesi yemek sırasında hastanı boğulma riskini artırır. Sonucunda da kilo problemleri ortaya çıkar. [tr.wikipedia-on-ipfs.org]
-
Disfaji
Disfaji, yani yutma zorluğu görülür. Disatri(konuşma bozukluğu), solunum yetmezliği, öksürme problemleri, özellikle dilde kas atrofisi belirgin semptomlarıdır. [fztkaya.com]
Ayrıca yutma güçlüğü (disfaji) ortaya çıkar. Kas atrofi yani erimelerine giderek kaslarda sertleşme ve reflekslerde artış eklenir (bunlara sırasıyla spastisite ve hiperrefleksi denir). [burhanettinuludag.com.tr]
Respiratorik
-
Dispne
Olgu nedeniyle kesin bir etiyolojiye dayandırılamayan solunum yetmezliği durumlarmda, sık görülmese de, Amyotrofik Lateral Skleroz'un da akılda bulundurulması gerektiği söyleyebilir.Anahtar Kelimeler: Motor Nöron Hastalığı, Dispne. [tepecikdergisi.com]
Muskuloskeletal
-
Kas Atrofisi
Disatri(konuşma bozukluğu), solunum yetmezliği, öksürme problemleri, özellikle dilde kas atrofisi belirgin semptomlarıdır. ALS en çok bilinen motor nöron hastalığıdır ve bu nedenle ismi bazen Motor Nöron hastalığı olarakta geçmektedir. [fztkaya.com]
Düşük motor nöron belirtileri zayıflık, kas atrofisi ve seğirmeyi içerir. [bilimgunlugu.com]
Hekim aşağıdakileri içeren ayırt edici nöron belirtilerini kontrol eder; • Kas atrofisi (kas hacim kaybı) • Kas zayıflığı • Seğirme • Kas tonusunda artma • Normal kas reflekslerindeki değişmeler Eğer nörolog hastanın vücudunun en az üç yerinde motor nöron [hisarhospital.com]
Nörolojik
-
Hiperrefleksi
Hastalık her ne kadar bilince ve anlamaya etki etmese de sinirlilik, bunalım gibi ruh hali değişikliklerini beraberinde getirir. 14 AMYOTROFIK LATERAL SKLEROZ (ALS) BELİRTİLERİ Ekstremitelerde katılık Hiperrefleksi Emosyonel labilite, duygu değişkenliği [slideplayer.biz.tr]
Hastalığın belirtileri ise Ekstremitelerde katılık, Hiperrefleksi, Emosyonel labilite, Kol ve bacaklarda asimetrik güçsüzlük, Kaslarda erime, kramplar, Kaslarda seyirme, Yorulma, Konuşma ve yutma güçlüğü olarak görülmektedir. [cnnturk.com]
Kas atrofi yani erimelerine giderek kaslarda sertleşme ve reflekslerde artış eklenir (bunlara sırasıyla spastisite ve hiperrefleksi denir). Yalancı bulber belirtiler bu dönemlerde görülür (yersiz ağlama ve gülmeler). [burhanettinuludag.com.tr]
-
Ataksi
Friedreich ataksisi Ataksi telenjiektazi Motor nöron hastalığı Üst motor nöron sadece: Primer lateral skleroz Psödobulber palsi Herediter spastik parapleji Alt motor nöron sadece: Distal herediter motor nöropatiler Spinal müsküler atrofiler SMA SMAX1 [tr.wikipedia-on-ipfs.org]
-
Geveleyerek Konuşma
Sıklıkla kollarda veya bacaklarda kas seğirmeleri ve güçsüzlükle başlar ya da bazen sadece geveleyerek konuşmayla başlayabilir. Eninde sonunda ALS, konuşmak, hareket etmek, yemek ve nefes almak için gerekli olan kasların kontrolünü elinizden alır. [drerhanozel.com]
-
Dizartri
Başlangıç tipi nasıl olursa olsun hastalığın son dönemlerinde konuşmada, kelimelerin çıkarılmasında sorunlar başlar, buna disfoni, dizartri gibi isimler verilir. Ayrıca yutma güçlüğü (disfaji) ortaya çıkar. [burhanettinuludag.com.tr]
Tetkik
Ayrıca ALS hastalığını taklit eden hastalıkların ayırımı açısından bir takım tetkikler de yapılıyor: Kan testi İdrar tahlili Tiroid fonksiyon testi Lomber ponksiyon: Bel bölgesindeki omurların arasından bir iğne yardımıyla girilerek omuriliğin etrafında [acibadem.com.tr]
Yine de, hastalık pek çok kas ve sinir hastalığı ile karışabildiği için bazı tetkiklerin yapılması gerekir. Tanıya yardım eden yöntem deneyimli elektyronörofizyolog tarafından yapılan Elektromiyogram (EMG) tetkikidir. [hisarhospital.com]
EMG nin tamamlayıcısı bir tetkiktir. Bu test ile çeşitli sinirlerin kaslara ileti gönderme hızı tespit edilir. Böylece şikayetlerin sebebinin kas mı yoksa sinir mi olduğu anlaşılabilir. MR. Manyetik Rezonans inceleme. [drerhanozel.com]
Karışabilecek diğer kas hastalıklarına yönelik kan tetkikleri ve bazı hastalarda görüntüleme çalışmaları gerekebilir. 4- ALS nasıl tedavi edilir, tedavide başarı oranı nedir? ALS’nin kesin tedavisi yoktur. [marmaragazetesi.com]
Diğer bazı kan tetkikleri ve MR incelemeleri ile diğer hastalıklar mutlaka dışlanmalıdır. [burhanettinuludag.com.tr]
Tedavi
[…] dönemlerinde depresyon, anksiyete gibi yakınmalar için antidepresan tedavi başlanabilir. [slideplayer.biz.tr]
ALS Semptomlarını Tedavi Etmek için Kullanılan Diğer İlaçlar: [dilgem.com.tr]
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Kişinin hareketliliğini korumak; kas sertliği, kramp ve sıvı tutulması rahatsızlığını hafifletmek ve yavaşlatmak için fizik tedavi uygulanır. [acibadem.com.tr]
TEDAVİ VE KORUNMA ALS’nin tedavisi yoktur, bu nedenle tedavi semptomları hafifletmeyi, gereksiz komplikasyonları önlemeyi ve hastalık ilerlemesini yavaşlatmayı amaçlar. [bilimgunlugu.com]
Bu nedenle tüm hastaların fizik tedavi programına alınması ve kalan hayatlarını en iyi şekilde yaşamalarının sağlanması esastır. 5.443 kere okundu [fztkaya.com]
Etiyoloji
Etiyoloji (Hastalığın sebepleri) ALS'nin tam olarak nedeni bilinmemektedir. Fakat bilimadamlarının 1993 yılında, Cu/Zn superoksit dismutaz (SOD1) enzimini üreten genlerde mutasyonun olmasını keşfetmeleri ile önemli bir aşama kaydedildi. [turkcebilgi.com]
Epidemiyoloji
Epidemiyoloji ALS dünya çapında en sık görülen nöromüsküler, yani hem kas hem de sinir ile ilgili olan, dünya çapında her ırktan birçok insanı etkilemiş, en önemli hastalıklardan biridir. [tr.wikipedia-on-ipfs.org]